Open source op Open Donderdag
Tijdens de Open Donderdag van 22 februari heeft kwartiermaker Boris van Hoytema een presentatie gegeven over het Open Source Program Office (OSPO) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK). Boris nam de aanwezigen mee in de wondere wereld van open source, wat het is en wat het voor de Rijksoverheid kan betekenen. "Opensource werken is een bewezen werkwijze die goed past bij veel van de waarden en behoeftes die we als overheid hebben."
Open source werken betekent kortgezegd het openbaar maken van de broncodes (de source) op basis waarvan software tot stand is gekomen. Een goed voorbeeld van open source is bijvoorbeeld het openbaar maken van de broncode van de DigiD-app. Ook de Europese digitale identiteit wordt open source ontwikkeld. In zijn presentatie lichtte Boris de voordelen van open source toe: het openbaar maken van de broncode zorgt voor transparantie, vertrouwen en samenwerking met ketenpartners, medeoverheden en burgers. Het vergroot ook de veiligheid, efficiëntie en innovatie.
Open source onderdeel van de praktijk
Om open source werken te bevorderen en te ondersteunen, is in 2023 binnen BZK een Open Source programmabureau opgericht, het Open Source Program Office (OSPO). Door als eerste Nederlandse ministerie een OSPO op te richten, neemt BZK binnen de overheid een cruciale voorbeeldfunctie in op het gebied van open source. Het belangrijkste doel van de OSPO is om interne blokkades en knelpunten weg te nemen en te bevorderen dat open source werken onderdeel wordt van de reguliere praktijk bij het gebruik en de ontwikkeling van softwareoplossingen.
Boris van Hoytema: "Opensource werken is een bewezen werkwijze die goed past bij veel van de waarden en behoeftes die we als overheid hebben. In opensource ontwikkelen we onze informatie en processen open, samen en transparant. Dit werkt erg goed voor softwareontwikkeling op schaal en de OSPO BZK bestaat om dit ook bij ons de norm te maken. Dit sluit echter ook aan op de rest van het werk wat we doen”.
Krachten bundelen
Zoals bij elke Open Donderdag was er na de presentatie ruimte voor discussie. Hierin werd aangegeven dat nu ook een Rijks OPSO wordt overwogen. Rijkswaterstaat deed een oproep om de ervaring en krachten te bundelen rond open source-vraagstukken. De oproep werd positief ontvangen en heeft geleidt tot een aantal nieuwe introducties en hopelijk tot nieuwe samenwerking.
Kennis, ervaringen en bijeenkomsten met betrekking tot het open source werken worden gedeeld via de website Open source (pleio.nl). Hier kun je je ook aanmelden voor de nieuwsbrief.
Actieplan Open Overheid 2023-2027
Het OSPO is één van de acties uit het Actieplan Open Overheid 2023-2027 (Actielijn 12). Het Actieplan Open Overheid is een (niet uitputtende) bundeling van inspanningen om tot een open overheid te komen. Actiehouders uit het actieplan geven elk kwartaal een update van de stappen die ze hebben gezet.