Tweede actiehoudersbijeenkomst Actieplan Open Overheid

Op 22 februari vond de tweede actiehoudersbijeenkomst van het Actieplan Open Overheid 2023-2027 plaats. Net als tijdens de vorige bijeenkomst gaven verschillende actiehouders updates over hun actiepunten en was er gelegenheid om nader kennis te maken en ervaringen uit te wisselen. Zo blijft iedereen op de hoogte van de uitvoering van het actieplan en worden de contacten binnen het actieplan netwerk versterkt. Onderstaande onderwerpen kwamen aan bod.

Beeld werken aan een Open Overheid

Bezoek van OGP

Op vrijdag 16 februari bezocht het Open Government Partnership (OGP) het ministerie van BZK. Tijdens deze bijeenkomst met actiehouders en andere betrokken stakeholders, reflecteerde OGP kort op het vijfde Actieplan. Zo werd benadrukt hoe Nederland voorop loopt op het gebied van toegang tot informatie en samenwerking met maatschappelijke partijen bij de uitvoering van actiepunten. Bovendien heeft dit actieplan voor het eerst een looptijd van vier jaar, wat betekent dat na twee jaar nog meer ambitieuze acties kunnen worden toegevoegd.

Maatschappelijke Coalitie Over Informatie Gesproken

De Maatschappelijke Coalitie Over Informatie Gesproken (MCOIG) is opgericht in 2021 en heeft als doel het bevorderen van gelijkwaardige informatierelaties tussen overheid en samenleving. MCOIG is een initiatief van onder andere het Rijksprogramma voor Duurzaam Digitale Informatiehuishouding (RDDI), NLDigital en het Instituut Maatschappelijke Innovatie (IMI). De financiering voor MCOIG liep tot 2023 via RDDI. Vanaf 2024 wordt het budget voorzien door het Programma Open Overheid.

Op dit moment denken ze na over welke opdrachten, projecten, onderzoeken, etc. de MCOIG het komende jaar gaat doen. De oplossingsrichtingen uit het Manifest Over Informatie Gesproken zijn hiervoor de leidraad. Op 20 maart is er een kerngroep stakeholdersoverleg van de MCOIG, waarin coalitieprojecten worden gepitcht en er een evaluatie en herijking plaatsvindt.

Presentaties actiehouders

Drie actiehouders uit het Actieplan Open Overheid 2023-2027 vertellen kort wat hun actiepunt inhoudt en wat de laatste stand van zaken is.

Actiepunt 1. Grip op eigen gegevens (Waag Futurelab)

Door middel van een onderzoek geeft dit actiepunt inzicht in de beschikbare tools waarmee burgers grip kunnen krijgen op hun eigen gegevens. Het project eindigt in maart. Momenteel schrijft Waag een eindrapportage geschreven en maken zij een website met welke tools er voor burgers bestaan om grip op hun eigen gegevens uit te oefenen.

Drie vroege inzichten uit het onderzoek: 1) Men vind het moeilijk om gegevens te beheren en maakt vaak fouten bij het overdragen van gegevens. Automatisering van gegevensuitwisseling is een mogelijke oplossing hiervoor. 2) Gegevensbronnen bepalen hoe gegevens worden uitgewisseld en zijn daardoor ook bepalend voor de "grip" die burgers over hun eigen gegevens hebben. 3) Derde partijen ervaren wet- en regelgeving als onduidelijk en weten daardoor vaak niet aan welke eisen ze moeten voldoen en voor welke doeleinden ze gegevens mogen uitwisselen.

Actiepunt 4. Open standaarden (Forum Standaardisatie)

Forum Standaardisatie wil het gebruik van en de verantwoording over het toepassen van open standaarden bevorderen. Forum Standaardisatie meet halfjaarlijks het gebruik van open standaarden die verplicht zijn voor de meeste overheidsorganisaties, zoals vermeld op de ‘pas toe of leg uit’-lijst. Een groot deel van die standaarden gaat over informatieveiligheid. Forum Standaardisatie voert ook halfjaarlijkse informatieveiligheidsmetingen uit. De Monitor Open Standaarden wordt gepubliceerd op de website.

Eind 2023 is de Open Standaarden Monitor 2023 gepubliceerd. Een belangrijk thema van dit rapport is dat er een grote trek naar de cloud wordt gesignaleerd. Een andere belangrijke conclusie uit het rapport: in 50 procent van de onderzochte aanbestedingen worden de relevante open standaarden gevraagd (Pas toe).

Actiepunt 11. Open data (ministerie van BZK, Digitale Overheid)

Open data zijn gegevens die al verzameld zijn en voor een ander doel hergebruikt kunnen worden Op data.overheid.nl staan ongeveer 16.000 datasets gepubliceerd, veel als open data maar niet allemaal. Met hun actiepunt wil het ministerie van BZK overheidsorganisaties ondersteunen bij het vergroten van de beschikbaarheid van datasets, waarbij de focus ligt op het publiceren van specifieke datasets waartoe een verplichting bestaat vanuit Europa (de Europese hoogwaardige datasets) en de technische eisen die daarvoor gelden.

Het ministerie van BZK doet dit vooral door ondersteuning te bieden, bijvoorbeeld door het uitvoeren van impactanalyses, ontwikkelen van handleidingen en organiseren van kennissessies. Binnen BZK wordt naast wettelijke verplichtingen ook breder gekeken naar open data. Er wordt bijvoorbeeld ook nagedacht over het stimuleren van hergebruik, het ontwikkelen van open data communities en hoe om te gaan met het spanningsveld tussen open data en privacy.

Ieder kwartaal een update

Ieder kwartaal geven de actiehouders ook een schriftelijke update. Lees de tweede update van het Actieplan Open Overheid 2023-2027.